Στερεά απορρίμματα

• 
• 

Eκτός από τα υγρά απόβλητα, εξίσου σοβαρές είναι και οι συνέπειες από τη ρύπανση ακτών και θαλασσών με στερεά απορρίμματα. Πλαστικά, χάρτινα, μεταλλικά και άλλα αντικείμενα υπάρχουν παντού, στην επιφάνεια της θάλασσας και κάτω απ’ αυτήν, στις ακτές και στο βυθό συνθέτοντας ένα παγκόσμιο πρόβλημα. 

Παρά τις μέχρι τώρα προσπάθειες σε παγκόσμιο, περιφερειακό, εθνικό και τοπικό επίπεδο για την αντιμετώπιση του προβλήματος, τα απορρίμματα σε θάλασσες και ακτές παραμένουν ένα μεγάλο πρόβλημα. Σύμφωνα με στοιχεία του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), υπολογίζεται ότι περίπου 8 εκατομμύρια ακτικείμενα απορρίπτονται κάθε χρόνο σε θάλασσες και ωκεανούς.

Οι επιπτώσεις από τη ρύπανση με απορρίμματα για το περιβάλλον και τον άνθρωπο είναι πολυδιάστατες. Τα στερεά απορρίμματα αποτελούν απειλή για την ανθρώπινη υγεία και τη θαλάσσια πανίδα: υπολογίζεται ότι πάνω από ένα εκατομμύριο θαλασσοπούλια, 100.000 θαλάσσια θηλαστικά και θαλάσσιες χελώνες πεθαίνουν κάθε χρόνο παγιδευμένα σε απορρίμματα ή τρώγοντάς τα. Επιπλέον, τα απορρίμματα υποβαθμίζουν το παράκτιο περιβάλλον και έχουν οικονομικό αντίκτυπο στις τοπικές κοινωνίες μέσω της μειωμένης τουριστικής κίνησης και της ζημιάς που προκαλούν σε αλιευτικά δίχτυα. 

Τα προβλήματα αυτά επιδεινώνει η μεγάλη διάρκεια ζωής πολλών απορριμμάτων. Για παράδειγμα, μπορεί να χρειαστούν μέχρι 450 χρόνια για την αποσύνθεση ενός πλαστικού μπουκαλιού στο θαλάσσιο περιβάλλον, ενώ για ένα κουτάκι αλουμινίου μέχρι και 200 χρόνια.

Τα πλαστικά απορρίμματα αποτελούν το νούμερο ένα κίνδυνο κυρίως λόγω της ανθεκτικότητάς τους. Ως συνθετικό συστατικό, το πλαστικό δεν βιοδιασπάται.  Αντίθετα, μέσω της ηλιακής θερμότητας και τη διαδικασία της φωτοδιάσπασης διαλύεται σε μικρότερα κομμάτια που περιφέρονται στη θάλασσα και εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα απειλώντας την υγεία όχι μόνο της θαλάσσιας πανίδας αλλά και των ανθρώπων. 

Η HELMEPA ξεκίνησε το 1983 εθελοντικούς καθαρισμούς ακτών στην Ελλάδα με παιδιά για εκπαιδευτικούς σκοπούς, ενώ από το 1991 συντονίζει  κάθε Σεπτέμβριο στη χώρα μας την Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντικού Καθαρισμού Ακτών (βλέπε σχετικό link).

Τα στατιστικά στοιχεία που προκύπτουν από την καταγραφή των απορριμμάτων όλα αυτά τα χρόνια καταδεικνύουν την ανάγκη για αλλαγή της συμπεριφοράς μας προς το περιβάλλον, αφού ένα στα δύο απορρίμματα που καταλήγουν σε θάλασσες και ακτές προέρχονται από παραθαλάσσιες δραστηριότητες αναψυχής, δηλαδή από εμάς τους ίδιους που επισκεπτόμαστε τους καλοκαιρινούς μήνες τις όμορφες ακτές της πατρίδας μας αφήνοντας πίσω τα σκουπίδια μας.